MÖ 3000'li yıllarda Mısırlı ölçmeciler Nil Nehri kıyısında arazi ölçme çalışmalarında...
1884 yılında Hendese-i Mülkiye Mektebi (Günümüzde İTÜ-Geomatik) öğrencileri topoğrafya dersi tatbikatında..
GEOMATİK (GEOMATICS) diğer adıyla
HARİTA MÜHENDİSLİĞİ (SURVEYING ENGINEERING) ya da JEODEZİ ve FOTOGRAMETRİ MÜHENDİSLİĞİ..?
"Geomatik" sözcüğü; Geo (Yeryüzü) ve Enformatik kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir. Geomatik, Yer'i ve Uzay'ı oluşturan nesnelere ait konumsal ve fiziksel parametrelerin ileri mühendislik yöntemleri ile ölçülmesi, veri tabanlarında depolanması, işlenmesi, analizi ve sonuç ürünlerin sunumu ile ilgilenen bilim dalıdır.
Geomatik; yeryüzünün tamamının veya bir belli bir parçasının çeşitli tekniklerle metrik anlamda ölçülmesi ve elde edilen mekansal verilerin bilgisayar ortamında değerlendirilerek dört boyutlu harita bilgilerinin üretilmesi; ayrıca konuma bağlı her türlü ölçüm, hesaplama, analiz ve görselleştirme çalışmaları ile ilgilenen temel bir mühendislik dalıdır...
Geomatik/ Harita Mühendisliği, teknolojik gelişmelere açık, çağdaş teknolojiyi en iyi uygulayan mühendislik dallarından biridir. Harita ve Kadastro Mühendisliği, Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği bu meslek alanını tanımlamada kullanılan diğer isimlerdir.
Geomatik mühendisliği, uzay jeodezisi, dijital fotogrametri, uydu görüntüleri işleme ve çözümlemeleri, küresel uydu sistemleri (Global Navigation Satellite Systems-GNSS), coğrafi bilgi sistemleri, mühendislik ölçmeleri, lazer tarama teknolojisi, arazi yönetimi kapsamında kadastro, taşınmaz mal değerleme ve geliştirilmesi ve bunlara bağlı arazi/kent bilgi sistemi düzenlemelerini, tapu-kadastro veri tabanları, imar uygulamaları, dijital harita üretimi ve afet bilgi sistemleri alanlarında çalışmalar yürütmektedir.
Özetle, geomatik/harita mühendisliğinin başlıca amacı; yaşadığımız yeryüzünü daha iyi anlamak, planlamak, düzenlemek, izlemek ve yönetmek için modern teknolojiye dayalı çeşitli mekansal tekniklerin geliştirilmesi ve kullanımı, ülke ihtiyaçlarına (planlama, mülkiyet, savunma vb.), mühendislik projelerine ve topluma yönelik çeşitli haritaların ve mekansal verilerin/bilgilerin üretimi, mekana ya da araziye ilişkin her türlü projenin yer yüzündeki (yatay ve düşey) konumunun hassas olarak belirlenmesidir.
Yer yüzünün kendisi ve üzerindeki yapı, nesne ve olayların konumlarına ilişkin bilgiler coğrafi bilgi ya da mekansal bilgi olarak adlandırılır. Söz konusu konum bilgilerine yer yuvarının geometrik ve fiziksel parametrelerinden türetilmiş iki veya üç boyutlu koordinat sistemleri dayanak oluşturur. Bir harita veya plan da bir mekansal bilgi iletim aracı olarak görülebilir. Geleneksel, Jeodezi, Fotogrametri, Ölçme, Kartografya ve Uzaktan Algılama konuları ile birlikte, mekansal/coğrafi bilgi elde edildikten sonra, analizi, izlenmesi, görselleştirilmesi, iletilmesi, saklanması, yönetimi, kalite güvencesi ile bu bilgilerden yeni bilgiler üretilmesi süreçleri izler. Bir sistem kavramına dayanması gereken bu sürecin bilim, teknoloji ve uygulamalar bütünü de GEOMATİK olarak tanımlanır.
KURUMSAL LİNKLER
-
"AYÖP- Arazi Yönetim Platformu", www.ayop.info
-
"Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü", www.tkgm.gov.tr
-
"Harita Genel Müdürlüğü", www.harita.gov.tr
-
"Coğrafi Bilgi Sistemleri GM", www.cbs.csb.gov.tr
KAYNAKLAR
-
Köktürk, E. (2004), "Haritacılığın 5000 Yıllık Yürüyüşü, I. Bölüm: Babiller'den Antik Çağa", HKM Jeodezi, Jeoinformasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi 2004/90.
-
Köktürk, E. (2004), "Haritacılığın 5000 Yıllık Yürüyüşü, II. Bölüm: Antik Çağdan Günümüze", HKM Jeodezi, Jeoinformasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi 2004/90.
-
Şerbetçi, M. (1995), "Türk Haritacılığı Tarihi", HKMO Yayınları, Ankara.
-
Özkalaycı, E., URL: "Haritacılık Tarihçe"
-
EMG Harita, URL: "Harita Mühendisliği Nedir?"
(c) Yomralıoğlu